[ Pobierz całość w formacie PDF ]
a więcej jeszcze, jak mu Bóg dopomoże. ;
Praca dla Pana Boga, pożytek dla ludzi.
Praca to modlitwa.
Pracą człowiek Boga chwali.
Pracowitym Bóg pomaga, a próżniaków bieda smaga.
Pracujcie, a znajdziecie, miotłą biedy nie wymiecie.
Przed zacznięciem jakiejś sprawy oddaj Bogu honor prawy.
Tzn. pomódl się.
Sadz ziemniaki w wilję Marka, to będzie pod krzakiem miarka. '\
25 kwietnia - św. Marka.
Siać po świętym Michale [29 września] to już troszkę niedbale.
Zwięty Michał blisko, posiałeś już wszystko?
Zwięty Michał kapustę do beczki wpychał.
Tzn. czas wtedy robić kiszonkę z kapusty.
Zwięty Piotr tak powiada; kto nie robi, niech nie jada.
Trzeba chleba, ale trza i nieba.
Ufaj! Bóg ci dopomoże, ale pracuj sam niebożę.
Uważajcie se, gospodarze: święty Józef groch siać każe.
19 marca - św. Józefa.
153
W Bogu nadzieja, w pracy korzyść.
W dzień świętej Tekli [23 września] będziemy ziemniaki piekli.
Będzie już po wykopkach.
W Wielki PiÄ…tek dobry siewu poczÄ…tek. JJ
Wspaniałym duszom praca jest zasileniem.
Wstawaj rano, a będzie ci dano.
Wszak już święty Aukasz, czegóż w polu szukasz.
Tzn. na 18 pazdziernika powinno być z pól wszystko uprzątnięte.
Wszelka praca Pana Boga chwali.
Za pracÄ™ i niebo kupi.
Zbieraj rumianek, bo święty Janek [24 czerwca].
Jak pracować i gospodarzyć
Gdzie się z chęcią zejdzie praca,
tam się hojnie trud opłaca.
S. ADALBERG (1894)
Bądz pracowity, nie będziesz bity.
Bez nagrody tęskni praca jak kaczka albo gęś bez wody.
Tzn. pracę należy nagradzać.
Dla ochotnego nie ma nic trudnego.
Dobrą robotę należy szanować.
Dobry gospodarz nigdy nie próżnuje.
Dobry gospodarz sam się obrobi i sąsiadowi pomoże.
Dobry rzemieślnik roboty się swojej nie wstydzi.
Dużo robi, kto robi jak potrzeba.
Dwa razy czyni, kto z ochotÄ….
Gdo [kto] pilnie pracuje, tymu chleba nie brakuje.
154
Gorzko robię, słodko jem.
Im powolniej, tym pewniej.
Jak robią, tak płacą, jak grają, tak skaczą.
Jak się w polu urodzi, ma gospodarz i złodziej.
Jaka praca, taka płaca.
Jaki rzemieślnik, taka robota.
Każdy na się pilniej robi niż na drugiego.
Kiedy mokre role, nie chodz z pługiem w pole.
Kiedy robić, to robić, a kiedy jeść, to jeść.
Kiedy się za broną kurzy, będzie żyta zbiór duży.
Kiedy szczera ochota, Å‚atwo idzie robota.
Kiedyś robił, jak przystało, nie płacz, że się nie udalo.
Koniec wieńczy dzieło.
Kto co robi, tym siÄ™ zdobi.
Kto latem pracuje, zimą głodu nie czuje.
Kto lata, oszczędza, nie zajrzy mu w oczy nędza.
Kto ołtarzowi służy, z ołtarza żyje.
Kto pracując się nie leni, temu bieda nie zażeni.
Kto przed wschodem w polu, w polu po zachodzie, '^
temu nigdy bieda w życiu nie dobodzie.
Kto rano wstaje, rano sieje, może być panem dobrej.nadzieje.
Kto rano wstaje, temu Pan Bóg daje, ""''
więc leniuszku nie leż w łóżku.
Kto robi z ochoty, nie czuje roboty.
Kto siÄ™ nie leni, temu siÄ™ zieleni [w polu].
Kto w deszcz kosi, w pogodÄ™ grabi.
Kto ze skowronkiem wstaje,
może z kurami [po zmierzchu] iść spać.
Lepiej opóznić się mało, niż nigdy nie dojść, gdzie się obiecało.
Miła praca, lubo trudna, póki niedaremna. -.SK .s-.
Nie dosyć prędko, ale trzeba dobrze robić.
156
w
Nie wadzi się ucieszyć i podczas roboty,
przez to do dalszej pracy nabędziesz ochoty.
Nie żal robić, gdy jest dla czego.
Tzn. gdy praca przynosi korzyści, jest komuś użyteczna.
Ochoczemu wszystko Å‚atwo.
Ochotnemu, robota idzie śpiewający.
Od dziada do cysarza wszystko żyje z gospodarza.
Oszczędnością i pracą ludzie się bogacą.
Pilnuj pracy, strzeż pieniędzy, a unikniesz biedy, nędzy.
Polowe odbył roboty, kto ją zaczął z ochoty:
Pomału zrobisz za godzinę, a wartko za dwie.
Po pracy milszy odpoczynek.
Po pracy nie wadzi się ucieszyć.
Pośpiech powolny skały przewrócić zdolny.
Powiadają starzy, że najlepiej,
gdzie w domu jeden gospodarzy.
Powoli łatwiej rzeczy zażyjesz.
Powoli rzeczy przychodzą do doskonałości.
Poznać majstra po robocie.
Póki nie skończysz roboty, nie wkładaj na grzbiet kapoty.
Praca dobrowolna większą ma wartość jak przymuszona.
Praca ustawiczna wszystko przewożę (zwycięża).
Praca z ochotą przerabia słomę w złoto.
Pracowitemu żaden dzień nie jest za długi.
Pracuj jak mrówka, głodu nie doświadczysz.
Pracuj jak wól, a żyj jak król.
Pracuj o slońcu, a śpij o miesiącu.
Tzn. o księżycu.
Pracuj rękami, nie nachodzisz się nogami.
Tzn. nie będziesz potrzebował żebrać.
Robota [dobra] sama siÄ™ chwali.
Rób, coś powinien, stanie się, co będzie mogło.
Sama siÄ™ robota w palcach robi, kiedy siÄ™ z ochotÄ… pracuje.
Skromne życie, oszczędzanie - nie wstyd, gorsze pożyczanie.
Szukaj pracy jak chleba, nie jak noża.
Trzeba nie dospać, kto chce chleba dostać.
Tzn. zapracować na chleb.
Trzeba pracować, chcąc się dorobić,
trzeba się zmaczać, chcąc ryb nalowić.
Tym, co robią - mięso; co nie robią - gnaty [kości],
W tem się polu dobrze rodzi, po którym gospodarz chodzi.
Tzn. które dogląda.
Wielkie rzeczy pomału rosną.
Wszystko zrobi, kto wedle czasu robi.
Za ciężką pracę dom i stodole podnoszą.
Za pługiem chleb znojny, ale zdrowy i spokojny.
Ziarnko do ziarnka, zbierze siÄ™ miarka.
O oszczędzaniu.
%7ładna praca nie upadla człowieka.
O lenistwie i złych nawykach w pracy
Bez ochoty niespore roboty.
G. KNAPSKI (1632)
Chleb płacze, gdy go darmo jedzą.
Co nagle, to po diable.
Cudza praca nie popłaca (nie wzbogaca}.
Dla próżniaka zawsze dzień długi.
Do jedzenia jest, a do roboty zdechł pies.
Do południa spać, do wieczora nie jeść.
O karze dla lenia. t»~"
158
Gdo [kto] nie pracuje, gdo siÄ™ nie uczy.
tyn bydzie głupi, głód mu dokuczy.
Gdyby ludzie mogli robić, co by sami chcieli,
toby nigdy nie robili, co by robić mieli.
Huku puku wiele, a roboty mało.
I do winkla. i do piona, i robota spartaczona.
O zlej pracy murarskiej.
Insza [co innego] robić, insza dłubać.
Jako ocet zębom, a dym oczom, tak leniwy tym,
którzy go posiali.
Jeden pracuje, a inny korzysta.
Każda gromada wyrzeka się darmozjada.
Każdy leniwy ma wilczy żołądek.
Tzn. jest żarłoczny.
Kiepska praca wniwecz siÄ™ obraca.
Kijem tego, kto nie pilnuje swojego.
Komu praca kłopotem - oj, oj, będzie wołal potem.
Komu się robić nie chce, tego mąka w ręce kole. .'
Kto długo lega, tego chleb odbiega.
Kto długo sypia, tego się bieda czepia.
Kto leży. gdy czas robić, słusznie mu powiedzą:
Idzże też, bracie, leżeć, kiedy drudzy jedzą.
W. Potocki
Kto ma pańskie [długie] wyspanie, ten ma żebracze śniadanie.
Kto nie chce pracować na chleb, musi dziękować za chleb.
Kto nie chce pracować, ten szydłem chleb je.
Kto nie chce pracy znieść, ten nie ma co jeść
(nie powinien chleba jeść).
Kto nie chce robić, niechaj nie siada do stołu.
Kto nie pilnuje porządku, zapłacze sobie w kątku.
Kto nie pracuje na chleb, niegodzien, aby go jadł.
Kto nie pracuje, nie ma prawa do życia.
B. Prus
Kto nie pracuje, sławy nie dostanie.
Kto nie pracuje, ten nie je.
Kto nierad robi, temu zawsze niedziela.
Kto nie robi, darmo siÄ™ cudzym potem tuczy.
Kto nie robi pościć musi.
Kto sieje w koszuli, zbierać będzie w kożuchu.
Tzn. kto zbyt pózno sieje, np. latem - zbiera w zimę.
Kto się do pracy leni, niewart jeść pieczeni.
Kto się do roboty stroi, ten się też roboty boi.
Kto się fraszką [głupstwem, drobnostką] bawi,
pod roboty pozorem, czas daremnie trawi.
Kto się wstydzi pracy, niewart chleba i kołaczy.
Kto skąpo sieje, skąpo też żąć będzie.
Kto śpi długo, ten żyje niedługo.
Kto śpi długo, będzie zawsze sługą,
kto wstaje z rana, wyjdzie na pana.
Kto we żniwa patrzy chłodu, nacierpi się w zimie głodu.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]