[ Pobierz całość w formacie PDF ]
4.Bezpieczeństwo, które rząd ma zapewnić, jest wprawdzie niezbędne, lecz wydatki na policję, sądy, urzędy są ostatecznie
nieproduktywne, społeczeństwo nie staje się przez nie zamożniejsze, należy wobec tego ograniczyć te niezbędne wydatki do
minimum.
Podstawę filozoficzną tego rozumowania stanowi przekonanie, że rząd jst tylko złem koniecznym Smith stoi na stanowisku,
że rząd powinien być jak najbardziej tani, że wydatki na jego reprezentację, aczkolwiek są niezbędne, powinny być
przystosowane do możliwości płatniczych kraju. Rząd nie może wydawać na reprezentacje, czyli na utrzymanie majestatu
władcy, więcej niż na to stać społeczeństwo.
45. Utopie wieku świateł" - Mesłier, Mabły, Morelly.
Jan Meslier -był wiejskim proboszczem; nurt przyrodniczego materializmu, substancja duchowa to płód ludzkich
przesądów, naturą tak jaki i życiem społecznym (także moralność) rządzą prawa, które można poznać za pomocą zdrowego
rozsądku; należy wypowiedzieć walkę religii, gdyż pomaga utrzymać ucisk i nierówności społeczne, wspiera absolutyzm;
odrzucał także ideę monarchy oświeconego, proponował ludową rewolucję; doskonałym ustrojem jest komunistyczna gmina
z rządem najmądrzejszych, wspólna własność dóbr i ziemi; komunizm likwidując pasożytnicze warstwy zapewni
powszechny dobrobyt; krytyka rządów despotycznych; reforma społ. i polityczna przez rewolucję ludową; tworzenie
sekretnych porozumień, propagowanie rewolucyjnych idei; własność wspólna w obrębie jednostki terytorium;
Morelly - Kodeks natury z 1755 r. prawo naturalne jest oczywiste i proste, pozytywne tylko przypomina i utrwala
podstawowe zasady; dążenie do szczęścia jest motorem człowieka; przyczyną złego postępowania jest własność, bez niej nie
będzie nędzy; żyjąc zgodnie z naturą ludzkość będzie mogła cieszyć się postępem nauki i techniki; podstawą gospodarki
miałoby być rolnictwo, senat wybierany co rok, władza wykonawcza należy do rady najwyższej i naczelnika narodu; reformy
należy zacząć od swobodnej krytyki absolutyzmu; demoralizacja ludzi jest dziełem cywilizacji, degraduje złe ludzkie prawo.
Gabrie! Mabły - j.w. zródłem zła i nieszczęść jest własność, gwarancją wolności jest komunizm, jednak wobec zepsucia
obyczajów jest niemożliwy do zrealizowania; uważał, że państwo może dokonać reform - upowszechnienie posiadania i
zniesienie rażących różnic majątkowych; własność zródło zła; komunizm - gwarancja cnoty i szczęścia; rzecznik
upowszechnienia własności, bo nie da się wrócić do pierwotnego komunizmu;
46. Jean Jacques Rousseau o stanie przedpaństwowym.
Rouseau badał człowieka niespaczonego. przez cywilizacje; Pragnął uchwycić ogólny kierunek rozwoju ludzkości. Stan
natury był stanem pokoju i harmonii, nie było /w" nim-pychyy przez którą człowiek wikłał siew konflikty i wojny. Niestety
: klęski (pożary, powodzie,-trzęsienia ziemi) zmusiły człowieka do łączenia się z innymi dla ochrony przed złem. Potem
. powstaÅ‚a rodzina, która poszerzyÅ‚a krÄ…g ludzkich namiÄ™tnoÅ›ci ¡.skomplikowaÅ‚a je, co doprowadziÅ‚o do zanikniÄ™cia
niewinności i szczęścia. Dalszy rozwój cywilizacji gwarantował bezpieczną egzystencję, ale zarazem był zapowiedzią
przyszłych nieszczęść. Człowiek stawał się amatorem wygody, wyzbywał się hartu ducha, opanowała go żądza mnożenia
własności, która dała początek epoce nierówności, czyli podziałów na bogatych i biednych. Otworzyła się droga ku
konfliktom i wojnie.
" Stan natury to stan spokoju i harmonii,
® Ludzie sÄ… dobrzy z natury, kierujÄ… siÄ™ miÅ‚oÅ›ciÄ…,
" Ludzie zależni są jedynie od siły czysto fizycznej, od katastrof ekologicznych,
" Nie ma własności, jest tylko posiadanie.
47. Treść umowy społecznej według Rousseau i jej konsekwencje.
Umowa społeczna jest hipotezą wyjaśniającą pochodzenie władzy i jej prawideł. Jej istotą jest wolność wszystkich. Na jej
mocy każdy członek oddaje się zupełnie, wraz ze wszelkimi uprawnieniami całej społeczności (nie tracąc przy tym swej
wolności), otrzymując z powrotem te uprawnienia chronione przez państwo. Władza takiej społeczności jest niepodzielna,
niezbywalna i nieograniczona, a więc jest suwerenna. Zwiadczy też o tym fakt, że lud jest jedynym prawodawcą. Wszystko,
co ustanowi ciało zbiorowe dotyczy i obowiązuje każdego członka społeczeństwa. Powstałe na mocy umowy społecznej
państwo chroni własność, a także inne prawa społeczeństwa.
48. Suwerenność ludu i jej atrybuty według Jana Jakuba Rousseau.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]